Nieuws | 05 december 2020
Stoppen met je bedrijf vraagt om ondernemerschap

Het aantal agrarische bedrijven neemt in rap tempo af. Schaalvergroting, wetgeving en afnemende maatschappelijke acceptatie zijn redenen voor agrariërs de moeilijke keuze te maken hun bedrijf te beëindigen.

Doorgaans worden de dieren en bijbehorende rechten tegen een marktconforme prijs verkocht. Maar wat te doen met de leeggekomen stallen en eventuele gronden?

Niet zomaar verkopen
Zo op het oog lijkt de verkoop van het gehele bedrijf in de huidige vorm het eenvoudigst. Eenvoudig ja, aantrekkelijk nee. De stallen blijken vaak verouderd, de bedrijfsgrootte niet toereikend en de markt beperkt. Daarom is het kijken naar alternatieven voor verkoop de moeite waard, ervan uitgaande dat de agrariër een echte ondernemer is en zich niet snel uit het veld laat slaan.

Rood-voor-Groen
Eén van de mogelijkheden is ‘Rood-voor-Groen’, ook wel aangeduid als ‘Nieuwe landgoedregeling’. Rood-voor-Groen is een verzamelbegrip waarbij de provincie onder andere het beleid met betrekking tot burgerwoningen in het buitengebied versoepelt. Onder de noemer ‘Nieuwe landgoederen’, is het mogelijk om in het buitengebied een aantal landhuizen te realiseren, op voorwaarde dat ook een aanzienlijk oppervlak aan nieuwe natuur wordt gerealiseerd.  Dat elke provincie eigen voorwaarden hanteert bij het toepassen van de Rood-voor-Groen-regeling, vereist de nodige voorstudie.

De regeling
De bij het bedrijf behorende landbouwgronden worden omgevormd naar nieuwe natuur. De gemeente wijzigt vervolgens in het bestemmingsplan de bestemming ‘landbouw’ naar ‘natuur’. De waardevermindering van de grond (natuurgrond is immers veel minder waard dan landbouwgrond) en de kosten voor de aanleg van bos of andere natuur worden gecompenseerd door de bouw van één of meerdere grote woningen toe te staan. Voor de regeling is uiteraard een aanzienlijke oppervlakte landbouwgrond nodig. Ook niet op iedere locatie is nieuwe natuur gewenst.

Financiële buffer
De regeling klinkt eenvoudig, maar de praktijk vraagt geduld en een lange adem. Het traject van een bestemmingswijziging is doorgaans lang en intensief. Werk voor specialisten. Denk daarbij aan planvorming en de fiscale gevolgen van de bestemmingswijziging. Dan volgt de inrichting van het terrein. De aanplant van bosplantsoen, de aanleg van waterpartijen of het afgraven van gronden vragen een forse investering. Er dient dus een financiële buffer te zijn.

Geen uniform beleid
Om het nog wat ingewikkelder te maken, blijken overheden ieder voor zich regels te bedenken. Per provincie en per gemeente zijn er specifieke voorwaarden op basis waarvan de aanvraag wordt getoetst. En zelfs als alle seinen op groen lijken te staan, dan nog is het de vraag of de regeling aantrekkelijk genoeg is om verder uit te werken. En dat heeft dan weer alles te maken met de woningmarkt ter plaatse. De vraag naar grote woningen in het buitengebied is niet overal in Nederland gelijk. Een grondig onderzoek naar de woningbehoefte in de regio is daarom van groot belang om de rekensom compleet te maken.

De positieve keerzijde
Gelukkig is niet alles negatief.  Een ondernemende, stoppende agrariër kan op de juiste plek, met een meewerkende gemeente en provincie en met de nodige financiële armslag goed uit de voeten met deze regeling. Heeft u vragen over de regeling dan zijn de rentmeesters aangesloten bij Rentmeesters.nl graag bereid hier met u over in gesprek te gaan.

Gijs de Kruif

Gijs de Kruif is lid van Rentmeesters.nl in de provincie Utrecht.

Reactie: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.